Trong cuộc thảo luận tại Hội trường Quốc hội vào sáng ngày 24 tháng 10, đại diện Li Wenhuan (Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Thái Nguyên) tuyên bố rằng việc tổ chức một phiên tòa trực tuyến là phù hợp với chính sách của đảng. Sự chuyển mình của ngành tư pháp và xu thế hội nhập quốc tế.

Nhưng để làm tốt công việc, đồng chí đề nghị Tòa án nhân dân tối cao chủ trì, phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an và các sở ban hành thông báo liên tịch càng sớm càng tốt sau khi có quyết định tổ chức. một thử nghiệm trực tuyến được chấp thuận. Quốc hội. Được sự đồng ý của hiệp hội.

Đồng thời, các sở, ngành liên quan phải rà soát kỹ các điều kiện vật chất, kỹ thuật hoạt động của Tòa án mạng, hướng dẫn việc tổ chức các Tòa án mạng xét xử những loại vụ án nào, thủ tục pháp lý. “Cần có biện pháp bảo vệ quyền con người, quyền lợi của bị can, bị cáo, người bị hại, nguyên đơn dân sự. Vụ án, bị đơn dân sự, luật sư …”, ông Huấn nhấn mạnh.

Đại biểu Lê Thanh Hoan (Ủy ban Pháp luật) cho rằng xét xử trực tuyến chỉ áp dụng đối với các vụ án hình sự nhẹ hơn, các vụ án dân sự, hành chính có tình tiết rõ ràng. Ông đề nghị nên thực hiện thí điểm trong 3 năm, sau đó các sở ngành liên quan rà soát, đánh giá việc xây dựng hành lang pháp quyền.

Theo ông Hoan, khi đại dịch Covid-19 bùng phát, nhiều nước trên thế giới đã áp dụng phương thức xét xử trực tuyến. Một số quốc gia như Hàn Quốc, Nga, Đức có luật về phán quyết trực tuyến … Các quốc gia không có luật áp dụng phán quyết trực tuyến dựa trên luật khẩn cấp. Tại Trung Quốc, từ cuối năm 2019, việc xét xử trực tuyến các vụ án dân sự đã được phép kéo dài hai năm.

“Do đó, chúng tôi thấy các quốc gia đưa ra các phán quyết trực tuyến rất thận trọng để đảm bảo rằng nó phù hợp với thực tế và điều kiện kinh tế, xã hội”, ông Hoan nói.

Tuy nhiên, ở Việt Nam, luật tố tụng không quy định về xét xử trực tuyến mà chỉ xét xử trực tiếp tại tòa. Ông Hoan cho rằng đây là vấn đề liên quan trực tiếp đến hiến pháp, quyền con người, quyền công dân nên “cần được nghiên cứu kỹ lưỡng”.

Ủng hộ chủ trương này, về lâu dài sẽ phấn đấu xây dựng tòa án điện tử, thông minh, nhưng ông Hoan cho rằng cần có biện pháp để đảm bảo quyền lợi chính đáng của bị cáo, đương sự và nhân sự liên quan.

Chen Tingwen, đại biểu có cùng quan điểm (Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lâm Tống) cho rằng, kinh nghiệm quốc tế cho thấy, xét xử trực tuyến chỉ phù hợp với những vụ án đơn giản, ở cấp phúc thẩm và cấp trung ương. Cấp độ phiên bản.

Ông Đinh Văn cũng nhấn mạnh, để áp dụng hình thức xét xử trực tuyến, các cơ quan chức năng phải đảm bảo chặt chẽ về mặt pháp lý và quyền lợi của công dân. Ở Việt Nam, xét xử trực tuyến là một hình thức mới và chưa có quy định của pháp luật. Việc xét xử liên quan đến nhiều quy định của pháp luật hiện hành và ảnh hưởng đến quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Vì vậy, việc xét xử trực tuyến tại Tòa án phải đảm bảo thuận tiện cho người tham gia tố tụng, không ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân; đảm bảo nguyên tắc, an toàn, hiệu quả của thủ tục tranh tụng, được bảo mật nghiêm ngặt trong quá trình xét xử, cũng đảm bảo tuân thủ Hiến pháp và pháp luật.

Đại biểu Nguyễn Văn Hiển (Viện trưởng Viện Pháp chế) tham gia tranh luận cho biết: Không có nhiều lợi thế khi dùng thử trực tuyếnCụ thể, trong tố tụng tư pháp, một trong những nguyên tắc cơ bản của tranh tụng là tranh tụng, không chỉ thể hiện qua ngôn ngữ, mà còn thể hiện qua thái độ, cử chỉ, tâm lý, sự tương tác kịp thời, mạnh mẽ giữa các bên. Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ và ảnh hưởng đến niềm tin bên trong của thẩm phán và các thành viên tham gia tố tụng. Do đó, khi so sánh giữa xét xử trực tiếp và xét xử trực tuyến, bất lợi của xét xử trực tuyến lớn hơn nhiều.

“Hai nhược điểm là không bảo vệ được quyền tham gia tranh tụng đầy đủ của các bên đương sự, cũng như việc các thẩm phán, hội thẩm tham gia phiên tòa hiểu và đánh giá toàn diện vụ án”.

Do đó, ông Hiển đề nghị, nghị quyết cần quy định rõ nguyên tắc chỉ được xét xử trực tuyến khi không thể xét xử trực tiếp và phải được sự đồng ý của các bên; nội dung này nên đưa vào nghị quyết chứ không phải đưa vào thông báo để hướng dẫn thực hiện.

Thông báo hướng dẫn thi hành phải nêu rõ phạm vi đồng ý của các bên đối với các loại thủ tục khác nhau (hình sự, dân sự, hành chính); bắt buộc tham gia phiên tòa (những người tham gia khác nhau nên phạm vi đồng ý tham gia tố tụng trực tuyến là khác nhau).

“Trong quá trình chuẩn bị xét xử, trước tiên một trong các bên đồng ý tham gia, sau đó phải nêu rõ. Khi các yếu tố kỹ thuật không đảm bảo cho việc xét xử trực tuyến, nếu có điều kiện thì phải quay lại phiên tòa trực tiếp, ”, Hiền nói.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Ruan Heping cho biết sẽ tiếp thu ý kiến ​​của các đại biểu. Ông Bình cho rằng đây là vấn đề mới, nếu quy định chỉ thử trong 3 năm thì Quốc hội sẽ phải tiếp tục ban hành nghị quyết để tiếp tục cách làm này. Vì vậy, hàng năm, Tòa án nhân dân tối cao sẽ báo cáo Đại hội những việc đã làm được, chưa làm được và những kinh nghiệm, bài học của phương thức xét xử trực tuyến.

Đồng thời, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an … Trên tinh thần nghiêm minh, thận trọng, các thông báo liên ngành đã được tổng hợp để hướng dẫn, khơi thông các kênh thông tin pháp luật.